آمار و ارقام به ما نشان می‌دهد که میزان صادرات از بنادر استان بوشهر از آبان به آذرماه با افت ۵۶ درصدی مواجه بوده است.
خورشید گزدرازی رئیس اتاق بازرگانی بوشهر با اعلام اینکه «صادرات ۵۶ درصد افت کرده است»، گفت: آمار و ارقام به ما نشان می‌دهد که میزان صادرات از بنادر استان بوشهر از آبان به آذرماه با افت ۵۶ درصدی مواجه بوده است.
گزدرازی سه عامل را در توقف‌خیز تجاری در پایان آذر ماه مؤثر دانست و افزود: یکم ارزش پایه‌های صادراتی از دلار ۴۲۰۰ تومانی، بر مبنای نیمایی تغییر کرده است. دوم تأخیر در تأمین و واردات مواد اولیه برای تولیدات صادرات‌محور و در نتیجه از دست دادن بازارهای هدف. سومین عامل نیز تعدد بخش‌نامه‌ها و برداشت‌های سلیقه‌ای دستگاه‌های اجرایی و محدودیت‌های فزایندۀ صادراتی بر مبنای همین آسیب‌ها است.
گزدرازی یادآور شد: به همین دلیل، گزارش مبسوطی در راستای پایش فضای کسب و کار تهیه شده و نشان‌دهنده عمدۀ مشکلات استان در زمینه توسعه است.
افول فضای کسب و کار در استان
علی اکبر قاسمی رئیس مرکز تحقیقات اتاق نیز گفت: شاخص فضای کسب و کار در تابستان ۹۷ برای استان بوشهر ۶.۴۵ بوده است که نسبت به بهار بدتر شده است. این شاخص برای استان بوشهر در بهار سال جاری ۶.۳۳ بوده است.
قاسمی افزود: شاخص فضای کسب و کار نمره‌ای است که از یک تا ده منظور می‌گردد و هر چه به عدد ۱۰ نزدیک‌تر شویم، به معنای نامساعدتر بودن فضای کسب و کار است و خود نمرۀ ده به معنای تعطیلی تولید خواهد بود.
قاسمی گفت: ما نسبت به سال گذشته در زمان مشابه هم شاهد افول رتبۀ خود هستیم. رتبۀ کشوری ما در حال حاضر ۱۹ در میان استان‌ها است. این شاخص برای کل کشور ۶.۴۰ است که با این حساب ما نسبت به معدل کشور هم در جایگاه بدتری قرار داریم.
قاسمی سه عامل نخست نامساعدتر شدن فضای کسب و کار در استان بوشهر را موارد زیر برشمرد:
غیر قابل پیش‌بینی بودن تغییرات قیمت مواد اولیه و محصولات (۸.۱۸).
رویه‌های ناعادلانه ممیزی و دریافت مالیات (۷.۶۴).
برداشت‌های سلیقه‌ای از قوانین و مقررات توسط مأموران محیط زیست، شهرداری، گمرک، بهداشت و… (۷.۴۶).
مصوباتی برای بدتر شدن اوضاع
ادامه هشتمین جلسۀ شورای گفتگو به بررسی برداشت‌های سلیقه‌ای از قوانین و بخش‌نامه‌های صادره و نیز مصوبات ابلاغی اختصاص پیدا کرد که عموماً تبه «بدتر شدن اوضاع» منجر گردیده است.
یکی از مهم‌ترین این مصوبات ابلاغیه‌ای است که مطابق آن، مدت زمان مجاز برای نگهداری کالا در انبارهای گمرک از سه ماه به دو ماه تقلیل پیدا کرده است.
این مصوبه که با هدف تنظیم بازار و تسریع روند ترخیص کالا توسط هیئت وزیران ابلاغ گردیده، در نهایت اما به گفتۀ بخش خصوصی و تأیید گمرک استان بوشهر منجر به وخیم‌تر شدن روند صادرات و واردات انجامیده است؛ به نحوی که ۱۷۰۰ کانتینر کالای ترخیص نشده در انبار گمرکات دپو شده که نسبت به سال گذشته به شدت افزایش یافته است.
سیاوش ارجمندزاده مدیر کل بنادر استان با بیان این مورد، گفت: انبارها دیگر گنجایش ندارند و این بخش‌نامه به جای افزایش ترخیص کالا باعث کاهش آن شده است. دلایل عمدۀ آن نیز معضلاتی است که در روند ثبت سفارش و نوسانات ارزی و نیز تحریم‌ها پدید آمده است.
گراوند استاندار بوشهر در واکنش به این معضل گفت: این بخش‌نامه‌ها گره‌ها را کورتر کرده است. خواسته‌ایم کار را بهبود ببخشیم، آن را بدتر کرده‌ایم.
استاندار بوشهر با دست گذاشتن بر قیمت کالاها در بازار، عدم افت قیمت برخلاف کاهش قیمت دلار را ناشی ازعدم ترخیص این کالاها از گمرکات و شکست سیاست‌های اتخاذ شده توسط مرکز دانست.
در این نشست، پس از بررسی نقطه‌نظرات بخش خصوصی، آشکار گردید که تصویب بسیاری از این بخش‌نامه‌ها، خلاف قوانین و یا شرایط عینی اقتصادی کشور بوده و در نهایت یا به قاچاق و یا به دورزدن قانون و یا تعطیلی و رکود بیشتر تولید و تجارت منجر خواهد شد.
به نظر می‌رسد تنها فایده این قوانین نابودی تولید است؛ همان چیزی که استاندار بوشهر نیز به آن اشاره کرد و نظام اداری کشور را نظامی برای نشدن و اجازه ندادن تعبیر کرد.
مدیر توانا را نمی‌خواهند
گرواند استاندار بوشهر در این نشست یادآور شد: بی‌ثابتی نه فقط بر تجارت که بر عمران ما هم تأثیر گذار بوده و توسعه استان‌ها را با اخلال مواجه کرده است. مدیران ناتوان راه را برای سلیقه‌گرایی زیردستان‌شان باز می‌کنند. مدیران استان بوشهر باید با اشراف بر قوانین و بخش‌نامه‌ها، جلوی سلیقه‌گرایی در مجموعه تحت امر خود را بگیرد.
گراوند گفت: متأسفانه برخوردهای سلیقه‌ای ما در سیستم نظارتی به گونه‌ای است که نمی‌خواهند کار کند. این تناقض باید جمع شود. کسی که می‌تواند و دارد کار می‌کند را می‌زنیم و مدیری که کارایی ندارد و نمی‌تواند از پس امور محوله در این شرایط بسیار بغرنج بربیاید، مقبول و مورد حمایت دوستان است.
استاندار بوشهر با اشاره به ظرفیت‌های استان بوشهر گفت: در همین استان بوشهر ظرفیت‌هایی وجود دارد که به جرأت می‌توانم ادعا کنم توانایی پوشش دادن نیازهای پنج استان جنوبی کشور را در خود دارند؛ ظرفیت‌هایی که ناشی از مکانیسم‌های غلط مدیریتی، همه بر زمین مانده است. مدیران ما در این روال گرفتار شده‌اند و با دست و پای بسته نیز نمی‌توان کار کرد. تا زمانی که تفویض اختیار از مرکز به استان‌ها صورت نگیرد وضیعت از این بهتر نخواهد شد.
چهل سال است روز به روز بدتر شده‌ایم
باقر سعادت، نماینده شهرستان دشتستان در مجلس شورای اسلامی با یادآوری برخی مشکلات، گفت: خدا به همۀ شما صبر بدهد. انسان متحیر می‌شود که چرا این گونه است. به کشورهای اطراف خود نگاه می‌کنیم که قدمت آن‌ها به اندازۀ یک مدرسه در استان ما نیست و الان به چه توسعه‌ای رسیده‌اند. سعادت با اشاره به قدمت تجات در بوشهر، گفت: قدمت اصناف و تجارتمان که صدها سال طولانی‌تر از برخی کشورهای همسایه است، هر روز بدتر از دیروز است.
وی افزود: چهل سال است که از انقلاب می‌گذرد و هر روز در تولید و توسعه، معضلات ما بیشتر از روز قبل است.
سعادت برای حل این مشکلات به دو راهکار اشاره کرد و گفت: اول قاطعیت مدیران ارشد و ورود مستقیم دستگاه مسئول برای حل مشکل و دوم تعیین نماینده تام‌الاختیار توسط وزارت‌خانه برای حضور در استان و حل مشکل در همین جا.
گفتنی است این نشست که با دستور کار برداشت‌های سلیقه‌ای از قوانین تشکیل شده بود، به بررسی تبصره یک ماده شش قانون امور گمرکی دال بر افزایش حقوق ورودی کالا، ماده ۲۴ گمرکی و کاهش بی‌دلیل و خسارت‌بار انبارداری از سه ماه به دو ماه، عدم اجرای ماده ۱۰ و ۱۳ قانون تشکیل و ادارۀ مناطق ویژه اقتصادی وعدم همراهی مدیران علی‌رغم داشتن اختیارات قانونی لازم جهت تعیین مهلت توقف کالا، مواد ۲۰ و ۲۲ و ۲۴ آیین نامه اجرایی تردد حمل و نقل دریایی و تعیین فرمولی که منافع بخش خصوصی را لحاظ کند پرداخت. این موارد در نهایت با اخذ تصمیمات لازم جهت اجرا و پیگیری به دستگاه‌های متولی ابلاغ گردید.